آشنایی با آثار ثبت جهانی شده در ایران
به احتمال زیاد اصطلاح میراث جهانی یونسکو به گوشتان خورده و می‌دانید که کشورهای عضو کمیته یونسکو می‌توانند آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی خود را برای ثبت در لیست میراث جهانی یونسکو نامزد کنند. پس از قرارگیری اثر مورد نظر در لیست، علاوه بر کشور مالک، کشورهای عضو این کمیته نیز وظیفه دارند از آثار ثبت شده محافظت کنند. خوشبختانه کشور ما نیز عضو این کمیته بوده و تا به حال توانسته 26 اثر خود را به ثبت جهانی برساند. اما این آثار کدام‌ها هستند؟ در ادامه این مقاله با این آثار بیشتر آشنا خواهیم شد.
1- چغازنبیل
چغازنبیل یک نیایشگاه باستانی است و به عیلامی‌ها تعلق دارد که حدود 1250 سال پیش از میلاد ساخته شده است. این نیایشگاه باستانی از شهر دوراونتاش به جا مانده و در نزدیکی شهر شوش در استان خوزستان قرار دارد.
2- تخت جمشید
یکی از نام آشنا‌‌ترین سازه‌های کهن، تخت جمشید است که به دست بشر ساخته شده و آن را با نام‌های پرسپولیس یا پارسه نیز می‌شناسند. این بنا یکی از مهم‌ترین اسناد فرهنگی ایران است و تمدن کهن ایرانیان را نشان می‌دهد.
3- میدان نقش جهان
شهر اصفهان آثار تاریخی و فرهنگی بسیاری دارد و چند اثر آن به ثبت جهانی رسیده است. یکی از مکان‌هایی که اماکن تاریخی دیگر این شهر را در برگرفته، میدان نقش جهان است که در وسط این شهر قرار دارد.
4- تخت سلیمان
از دیگر گزینه‌های ثبت شده در فهرست آثار یونسکو تخت سلیمان تکاب و دریاچه مرموز آن است. بسیاری تخت سلیمان را به عنوان زادگاه زرتشت می‌شناسند که پنج دوره تمدن بشری را به خود دیده است.
5- ارگ بم
یکی از شهرهای پر فراز و نشیب استان کرمان، شهر بم است که زمان‌های سختی را به خود دیده است. اما این اتفاقات از شکوه ارگ بم کم نکرده و هر ساله میزبان گردشگران ایرانی و خارجی زیادی است.
6- پاسارگاد
یکی از آثار باستانی که از دوران هخامنشیان به جای مانده، مجموعه پاسارگاد است که از دیگر آثار جهانی ثبت شده در یونسکو است. این مجموعه باستانی شامل ساختمان‌هایی مانند آرامگاه کوروش بزرگ، مسجد پاسارگاد، باغ پادشاهی و غیره است.
7- گنبد سلطانیه
مقبره محمد خدابنده یا گنبد سلطانیه در سال 1302 تا 1312 در نزدیکی زنجان در شهر سلطانیه تاسیس شد. معماری مهم و با ارزش این بنا و رنگ آبی گنبد و ارتفاع آن، بسیار خارق العاده است.
8- محوطه بیستون
بزرگترین سنگ نوشته جهان که از دوره هخامنشیان باقی مانده، نخستین متن شناخته شده ایرانی است. سنگ نوشته بیستون در نزدیکی شهر کرمانشاه قرار دارد.
9- مجموعه کلیساهای آذربایجان
این مجموعه از کلیساها در آذربایجان غربی و شرقی قرار دارند و شامل سه کلیسای ارمنی از جمله قره کلیسا، کلیسای استپانوس مقدس، کلیسای زور زور هستند.
10- سازه‌های آبی شوشتر
سازه‌های آبی شوشتر به دوران ساسانیان تعلق دارد و برای استفاده از نیروی آب آسیاب‌های صنعتی ساخته شده است. در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیاب‌ها و آبشارهای آن بسیار جالب هستند.
11- مجموعه بازار تاریخی تبریز
بازار تبریز بزرگترین بازار سرپوشیده در ایران و قاره آسیا است و از بازارچه‌ها، تیمچه‌ها، سراها و کاروانسراهای زیادی تشکیل شده است.
12- خانقاه شیخ صفی الدین اردبیلی
مجموعه بی‌نظیر بقعه شیخ صفی اردبیلی به وسیله فرزند وی یعنی صدرالدین موسی ساخته شد. در دوران صفویه استادان بزرگی این خانقاه را به زیبایی تزیین کردند.
13- مجموعه باغ‌های ایرانی
این مجموعه معماری و طراحی منحصر به فرد باغ‌های ایرانی را نشان می‌دهد. باغ‌های ایرانی که در میان میراث جهانی یونسکو قرار دارند، عبارت اند از: باغ‌های پاسارگاد، ارم، چهل ستون، فین، عباس آباد، باغ شازده، دولت آباد، پهلوان‌پور و اکبریه.
14- مسجد جامع اصفهان
از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین بناهای مذهبی ایران، مسجد جامع اصفهان است که به ابعاد 170 در 140 متر در شمال شرقی اصفهان و در کنار میدان کهنه یا سبزه میدان قرار دارد.
15- برج گنبد قابوس
بلندترین برج تمام آجری جهان، برج گنبد قابوس است که در شهر گنبد کاووس، در استان گلستان قرار دارد. این بنا به شیوه معماری رازی ساخته شده است.
16- کاخ گلستان
مجموعه‌ای از بناها که در میدان ارگ تهران قرار دارند، کاخ گلستان نامیده می‌شوند. نام این کاخ از روی تالار گلستان واقع در عمارت خروجی آن انتخاب شده است.
17- شهر سوخته
شهر سوخته نام بقایای دولت شهری باستانی در سیستان و بلوچستان ایران است که روی آبرفت‌های مصب رودخانه هیرمند قرار داشته و دوره بنای آن به عصر برنز تمدن جیرفت نزدیک است.
18- روستای میمند
یکی از عجیب‌ترین روستاهای ایران، روستای میمند ایت که روستایی صخره‌ای و دستکند بوده و قدمتی چند هزار ساله دارد. این بنا از نخستین سکونتگاه‌های بشری در ایران محسوب می‌شود.
19- محوطه باستانی شوش
یکی از قدیمی‌ترین سکونتگاه‌های شناخته شده جهان، شهر باستانی شوش است که از مهم‌ترین و باشکوه‌ترین شهرهای باستانی ایران و حتی جهان به شمار می‌آید.
20- مجموعه قنات‌های ایرانی
فناوری که در احداث این قنات‌ها استفاده شده، منحصر به فرد است و عمق زیاد، مسیرهای طولانی و قدمت زیاد قنات‌ها باعث شده در این لیست قرار بگیرند.
21- کویر لوت
اولین اثر طبیعی ایران که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد، کویر لوت است. در حاشیه کویر لوت سابقه تمدن بیش از پنج هزار سال کشف شده و حدود سه هزار اثر تاریخی در این منطقه پیدا شده است.
22- شهر تاریخی یزد
بافت و معماری که در شهر یزد استفاده شده، نمونه یک معماری خاص اقلیم‌های گرم و خشک در جهان است. این بافت با نیازها و شرایط اقلیمی و فرهنگی مردم منطقه تناسب داشته و از زیبایی خاصی برخوردار است.
23- چشم انداز باستان شناسی ساسانی استان فارس
آثار که از دوران ساسانی در شهرستان‌های فیروزآباد، کازرون و سروستان به جای مانده، بیست و سومین اثر ثبت شده ایران در یونسکو است.
24- جنگل‌های هیرکانی
جنگل‌های هیرکانی در شمال ایران قرار داشته و در طول ساحل جنوبی دریای خزر و نیمه شمالی رشته کوه‌های البرز قرار گرفته‌اند. درختان پهن برگ این جنگل در طول 850 کیلومتر خط ساحلی خزر کشیده شده‌اند.
25- راه آهن سراسری ایران
با توجه به این‌که این راه آهن هم از نظر تاریخی و صنعت اهمیت داشته و هم وجه فرهنگی دارد، به همین دلیل در این لیست قرار گرفت. راه آهن ایران 1400 کیلومتر گستردگی دارد و اقوام مختلف ایرانی را به هم وصل می‌کند.
26- چشم‌انداز فرهنگی اورامانات
منطقه اورامانات یا هورامان بخشی از کردستان و کرمانشاه است و علاوه بر معماری خانه‌ها به صورت پلکانی، بافت منحصر بفرد فرهنگی نیز دارد.
خرید بلیط هواپیما از فلای تودی
در این مقاله همه آثار ثبت شده ایران در یونسکو را به شما معرفی کردیم و تا حدودی ویژگی‌های آن‌ها را بر شمردیم. بدون شک مشاهده این مناطق از نزدیک بسیار هیجان انگیز خواهد بود. پس اگر قصد سفر به این مناطق را دارید، به راحتی می‌توانید ارزان ترین بلیط هواپیما را با بهترین قیمت از فلای تودی تهیه کنید و در اولین فرصت به این مکان‌های دیدنی سفر کنید.
